Faillissement: Hoe herken je het en wat zijn de procedures?

In dit artikel wordt dieper ingegaan op een iets meer somber topic waarmee elke jaar verschillende startende en mature ondernemingen mee te maken krijgen, namelijk faillissementen. Er wordt een kijkje genomen naar de verschillende procedures zoals de ondernemingsrechtbank en wat er gebeurt wanneer een faillissement afgesloten wordt.

Een faillissement is meestal een donkere periode tijdens het ondernemerschap maar hier leert men ook veel uit.

Wat is een faillissement?

Een faillissement komt voor wanneer een schuldenaar niet meer in staat is om aan de financiële verplichtingen te voldoen. Dit kan zijn door onvermogen of door het niet meer willen betalen. In dit geval gaat het niet over eenmalige of tijdelijke wanbetalingen. Wanneer je je rekeningen structureel niet meer kan betalen kan een faillissement worden uitgesproken of aangevraagd.

Wie kan failliet worden verklaard?

Zowel een privé persoon als een onderneming in de vorm van een rechtspersoon kan failliet verklaard worden. Wanneer men spreekt over een BV dan wordt de BV failliet verklaard en niet de bestuurder. Hierbij gelden wel een aantal uitzonderingen. In geval van bijvoorbeeld wanbeleid is het mogelijk dat de bestuurder met zijn prive vermogen persoonlijk aansprakelijk wordt gesteld.

Wie kan een faillissement aanvragen?

Vier partijen kunnen een faillissement aanvragen:

• De schuldenaar zelf

• De schuldeisers

• Het openbaar ministerie

• De rechtbank

Waarom een faillissement aanvragen?

Een faillissement heeft als doel om het vermogen te verdelen onder de bevoegdheid van een curator. De curator dient het vermogen dan zodanig te verdelen zodat de schuldeisers betaald worden. Bij een faillissement wordt niet altijd gemikt op het voortbestaan van de onderneming wat anders is dan een rechterlijke organisatie.

Een onderneming wordt failliet verklaard door een vonnis van de ondernemingsrechtbank. Dit kan door het bestuursorgaan van de onderneming zelf of door de schuldeisers.

Wat gebeurt er eenmaal je failliet bent?

De curator heeft een belangrijke rol te vervullen tijdens de verschillende stappen

• De curator zal aangesteld worden door een rechter commissaris voor de vereffening van de boedel.

• De curator zal een inventaris opmaken van de activa en de schulden.

• De schulden en betalingen worden verder door de curator behandeld.

• Bij het faillissement van een vrije beroeper wordt een mede-curator aangesteld. Deze zal waken over de deontologische regels.

• De oude schulden mogen niet betaald worden.

• De curator zal bepaalde bezittingen in beslag nemen.

• De curator zal beslissen wat er met lopende contracten gebeurd.

• Na het vonnis van faillietverklaring mag je starten met een nieuwe onderneming. Het verderzetten van de oude onderneming mag niet.

Hoe lang duurt een faillissements procedure?

Er wordt niet meteen een tijd gekoppeld aan een faillissementsprocedure. Dit hangt immers af van de complexiteit. Dit kan variëren van maanden tot enkele jaren.

Procedure bij faillissement

• Een faillissement begint bij de aanvraag door één van de partijen die hier bovenvermeld staan. Een schuldeiser kan daarentegen pas een faillissement aanvragen indien er kan worden aangetoond dat hij de schuldenaar verschillende malen in gebreke heeft gesteld.

• De rechterbank zal dan een rechter commissaris en een curator aanstellen. Deze gaan de belangen behartigen van de schuldeisers.

• Nadat de rechtbank het faillissement heeft uitgesproken zal de failliet verklaarde persoon het beheer over het vermogen verliezen en is dan handelsonbevoegd.

• Inkomsten die dan worden verkregen worden bij de boedel gevoegd

Hoe eindigt een faillissementprocedure?

• Een faillissement kan worden opgeheven wanneer er een gebrek is aan baten.

• Beëindigen door een akkoord met schuldeisers.

• Opheffing door een vonnis in de rechtbank of door hoger beroep

• Schuldsanering regeling

Overbruggingsrecht: Wat is dat?

Het overbruggingsrecht is een sociaal recht voor zelfstandigen. Dit recht ontstaat automatisch via de sociale verzekeringsfonds. Dit omvat volgende zaken:

• Behouden van rechten op kinderbijslag en geneeskundige verzorging voor maximum 4 kwartalen zonder het betalen van sociale bijdragen.

• Een maandelijkse uitkering wat gelijk is aan het minimumpensioen voor zelfstandigen en dit ook voor maximum 4 kwartalen.

Het recht op een uitkering van een overbruggingsrecht kan worden aangevraagd bij je socialeverzekeringfonds. Dit moet voor het einde van het tweede kwartaal dat volgt op het vonnis van faillietverklaring.

Hoe een faillissement vermijden?

Een faillissement is moeilijk om te voorspellen en dus ook moeilijk om te vermijden. Een onderneming gaat namelijk uit van het 'going concern' principe. Dit betekent dat het dus continuïteit vooropstelt en de activiteiten wil voortzetten. Je kan wel enige maatregelen treffen die een kans op faillissement verminderen en zo ook vermijden.

• Een reorganisatie

• Bemiddeling met schuldeiser(s)

• Realistische doelen en afbetalingsplannen voorstellen

Conclusie

Als vennootschap is het niet evident om aan de start te weten of je zal slagen in de toekomst. Een vennootschap kan een faillissement immers niet voorspellen. Het is dus belangrijk om je goed in te lichten alvorens je een zelfstandige activiteit begint. Een natuurlijk persoon kan ook failliet worden verklaard wanneer er sprake is van wanbeleid.

Een goede organisatie en sterk gefundeerd plan zijn dus noodzakelijk om de continuïteit te kunnen waarborgen.