Fiscus is weer wat trager met de terugbetaling van personenbelasting

Onderzoek van het Rekenhof concludeert dat in 2022 slechts driekwart van alle belastingaangiftes werd afgerekend, waardoor voor 1,2 miljard euro aan terugbetalingen naar 2023 werd doorgeschoven.

Voor wie het nog niet doorhad, het belastingseizoen is weer afgetrapt. De deadline voor de papieren aangiften komt zelfs al snel dichtbij, namelijk 30 juni. Elektronische aangiften kunnen nog tot 15 juli. Zelfstandigen en belastingplichtigen met buitenlandse beroepsinkomsten krijgen tot 18 oktober. Nadien is het wachten op de afrekening, het zogenoemde aanslagbiljet.

Goed nieuws: de meest Belgen krijgen geld terug in plaats van dat ze moeten bijbetalen. De afrekening van de personenbelasting is zo een negatieve begrotingspost voor de overheid. Dit omdat de fiscus niet op de hoogte is van alle aftrekposten en dat pas leert bij het indienen van de aangifte. De meerderheid van de belastingplichtigen heeft dus baat bij een snelle afrekening van de belastingen, anders geven ze de overheid eigenlijk een renteloze lening.

We moeten eerlijk zijn, de fiscus is er de afgelopen jaren goed in geslaagd om de tijd tussen het indienen van de aangifte en het afrekenen fors in te korten. Je moet daar niet ons woord op geloven; het is de conclusie van het Rekenhof. Terwijl in 2017 nog maar 61 procent van alle belastingaangiften in het hetzelfde jaar als de indiening werd afgerekend, was dat in 2021 gestegen tot 100 procent.

Tot zover het goede nieuws. Uit datzelfde rapport blijkt ook dat het sinds vorig jaar opnieuw de slechte kant uitgaat. In 2022 volgde maar voor driekwart van de belastingaangiftes in het jaar zelf de afrekening. De fiscus heeft vorig jaar 3,76 miljard euro netto aan belasting terugbetaald, maar moet dit jaar nog bijna 1,2 miljard euro terugbetalen voor de aangifte die vorig jaar werd ingediend.

Ook dit jaar vertraging

Uit de begrotingscijfers blijkt dat de federale regering van plan is om dit jaar slechts driekwart van de belastingafrekeningen te versturen, wat resulteert in een vertraging. Het Rekenhof heeft echter geen duidelijkheid over de reden voor deze vertraging en of dit een eenmalige gebeurtenis is of dat het in de komende jaren zal aanhouden. Om de financiële impact te beperken, schuift de regering een deel van de terugbetalingen door naar volgend jaar. Volgens het Rekenhof zal de fiscus dit jaar netto 4,1 miljard euro aan personenbelasting terugbetalen, maar schuift de regering-De Croo 1,3 miljard euro door naar volgend jaar.

Het kabinet van de minister van Financiën ontkent dat er sprake is van vertraging in de afrekeningen.. “Het Rekenhof kijkt naar het budgettaire resultaat en hun cijfer laat niet toe om enige conclusie te trekken over het versnellen of vertragen van de afrekeningen’, luidt het. ‘De versnelling van de laatste jaren is nog steeds aangehouden. De samenstelling van de te betalen belastingen en te ontvangen belastingen is anders door heen de maanden.”

Over de begroting in zijn algemeenheid wikt Rudi Moens, raadsheer bij het Rekenhof, zijn woorden. “Het Rekenhof gebruikt nooit krachtige termen, maar de cijfers spreken voor zich’, zegt hij. Hij wijst erop dat België met een tekort van 5,1 procent van het bbp onderaan het Belgische peloton bengelt, maar vorig jaar het jaar ook veel beter afsloot dan oorspronkelijk geraamd. ‘Dat zal dit jaar niet evident zijn, maar het kan.”

Relancesubsidies

België wordt geconfronteerd met toenemende uitgaven voor uitkeringen en rentelasten, wat een bedreiging vormt voor de begroting. “Die vormen een prominente bedreiging”, zegt Moens. “Ze bezwaren niet alleen de begroting, maar de Europese Commissie zal vanaf volgend jaar bij de beoordelingen van de begrotingen vooral de focus leggen op de uitgaven.”

Hoewel er sprake is van enige over- en onderramingen in fiscale ontvangsten, is het risico van verkeerde ramingen redelijk beperkt. Moens relativeert ook het verlies aan Europese relancesubsidies als gevolg van het ontbreken van de pensioenhervorming. Dat wordt relatief gematigd geschat op enkele tientallen miljoenen euro's.

Echter, België wacht voorlopig nog altijd met de betalingaanvraag om de eerste schijf van 847 miljoen euro te ontvangen.