Voorbije jaar gingen 10% meer werknemers en 5% meer zelfstandigen vóór hun 65e met pensioen

Van de Belgische werknemers die het afgelopen jaar met pensioen zijn gegaan, heeft 40% dat gedaan voor de officiële pensioenleeftijd van 65 jaar. Dit vertegenwoordigt bijna een stijging van 10% ten opzichte van 2021. Zelfstandigen verlaten de arbeidsmarkt nog vaker vóór hun 65e verjaardag, waarbij meer dan de helft van hen (55%) dat doet voordat ze de leeftijd van 65 bereiken. Deze bevindingen zijn voortgekomen uit een analyse van hr-dienstenbedrijf ACERTA, dat gegevens heeft onderzocht van 300.000 werknemers en 200.000 zelfstandigen. Volgens experts van Acerta is het duidelijk dat hoewel de pensioenhervorming gericht is op het verlengen van de loopbanen, zowel bedrijven als werknemers zich moeten inzetten om deze loopbanen duurzamer te maken.

De federale regering heeft het pensioenhervormingsplan op de agenda staan voor dit najaar. Een van de doelstellingen is om de beroepsbevolking langer actief te houden, waarbij de pensioenbonus een rol speelt. Hoewel de wettelijke pensioenleeftijd momenteel op 65 jaar ligt, wordt verwacht dat deze in 2025 zal stijgen naar 66 jaar en in 2030 naar 67 jaar. Maar wachten we eigenlijk wel tot onze 65e verjaardag voordat we met pensioen gaan? Uit gegevens van Acerta, gebaseerd op informatie van 260.000 werknemers in dienst bij 40.000 werkgevers, blijkt dat dit steeds minder vaak het geval is.

Meer dan helft zelfstandigen met pensioen vóór 65 jaar

Vooral bij de zelfstandigen stopt een groot deel vóór hun 65e verjaardag. Ruim de helft (55,12%) stopt met werken vóór de wettelijke pensioenleeftijd van 65 jaar. Dat zijn er bijna 5% meer dan vorig jaar.

Mieke Bruyninckx, juridisch  experte van Acerta Sociaal Verzekeringsfonds: “Zelfstandigen hebben niet dezelfde opties als werknemers voor een ‘zachte landing’ van hun loopbaan met bijpassing door de RVA. Sommige activiteiten laten het in theorie wel toe om ‘de winkel’ verminderd open te houden, maar in de praktijk valt dat al eens tegen: het cliënteel is niet altijd blij met een verminderde service, het is niet altijd evident om de aankopen ernaar te plannen, soms is het ook interessanter om een 100% draaiende zaak over te laten dan een die uitbolt. Vandaar de keuze van veel zelfstandigen tussen alles of niets. Meer dan de helft kiest ervoor dan maar te stoppen voor hun 65e.”

Grote kloof met werknemers

Er bestaat een aanzienlijke kloof tussen zelfstandige ondernemers en degenen in loondienst. Van de Belgische werknemers die met pensioen gingen in 2022, ging 41,17% met pensioen voordat de wettelijke pensioenleeftijd van 65 jaar was bereikt. Dit percentage ligt ongeveer 15 procentpunten lager dan bij zelfstandigen. Het aantal werknemers dat vroegtijdig met pensioen gaat, neemt echter gestaag toe. In het afgelopen jaar was er bijna een 10% stijging vergeleken met 2021. Werknemers die vóór hun 65ste met pensioen gaan, vertegenwoordigen nu 1,14% van de totale werknemerspopulatie.

Ellen Van Grunderbeek, juridisch experte van Acerta Consult: “Het deel Belgen dat gebruikmaakt van de opties om vervroegd uit de arbeidsmarkt uit te stromen, neemt nog altijd sterk toe. We zullen er als maatschappij dus nog extra moeten op inzetten om werken aantrekkelijk te houden, ook voor zestigplussers. De pensioenbonus mikt daarop, vanuit een financiële stimulans. Maar er zijn ook andere manieren om mensen te motiveren om langer te werken: een werkbare en zinvolle job aanbieden bijvoorbeeld. Duurzame loopbanen, waar het evident is dat rollen en functies kunnen veranderen naarmate iemands carrière vordert, moeten de norm worden in het bedrijfsleven.”

Vooral arbeiders vóór 65 met pensioen

Tot slot nog een opvallend cijfer: arbeiders gaan een stuk vaker met vervroegd pensioen dan bedienden. Eén op de twee arbeiders stopt in 2022 voor hun 65e verjaardag. Bij de bedienden gaat het om ‘slechts’ 34,65%.

Ellen Van Grunderbeek: “Deze cijfers zijn te verklaren doordat arbeiders gemiddeld ook eerder beginnen met werken, waardoor ze ook eerder een voldoende lange loopbaan hebben. En het werk dat ze doen, is meestal ook fysiek zwaarder, wat duurzame loopbanen organiseren hier zeker tot een uitdaging maakt.”